พัฒนาการของการเกิดเมืองสำคัญต่างๆ ในอาณาจักรตามพรลิงค์ ของ อาณาจักรตามพรลิงค์

อาณาจักรตามพรลิงค์ มี เมืองรอง ที่สำคัญอยู่ 2 เมือง เมืองแรกคือ เมืองไชยา ตั้งอยู่ถัดไปทางด้านใต้ ศูนย์กลางอยู่ที่อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี กำเนิดขึ้นพร้อมๆ กับเมืองตามพรลิงค์ ในระยะแรกต่างเป็นอิสระไม่ขึ้นต่อกัน ต่อมาในยุคหลังเมืองไชยากลับขึ้นกับอาณาจักรตามพรลิงค์ในฐานะเมืองอุปราชและคงจะอยู่ในฐานะดังกล่าวเรื่อยมาจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ เมืองที่สอง คือ เมืองสทิง คือบริเวณโดยรอบทะเลสาบสงขลา จังหวัดสงขลาและพัทลุง ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับเมืองนครศรีธรรมราช ในสมัยอยุธยา เมืองบริวาร ได้แก่ เมืองสิบสองนักษัตร ที่ปรากฏในตำนานเมืองนครศรีธรรมราช ซึ่งปัจจุบันตราสิบสองนักษัตร ได้เป็นตราประจำจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่

ตราประจำจังหวัดนครศรีธรรมราช
  1. เมืองสายบุรี ปีชวด ถือตราหนู
  2. เมืองปัตตานี ปีฉลู ถือตราวัว
  3. เมืองกะลันตัน ปีขาล ถือตราเสือ
  4. เมืองปะหัง ปีเถาะ ถือตรากระต่าย
  5. เมืองไทรบุรี ปีมะโรง ถือตรางูใหญ่
  6. เมืองพัทลุง ปีมะเส็ง ถือตรางูเล็ก
  7. เมืองตรัง ปีมะเมีย ถือตราม้า
  8. เมืองชุมพร ปีมะแม ถือตราแพะ
  9. เมืองไชยา(บันไทยสมอ) ปีวอก ถือตราลิง
  10. เมืองท่าทอง(สะอุเลา) ปีระกา ถือตราไก่
  11. เมืองตะกั่วป่า-ถลาง ปีจอ ถือตราสุนัข
  12. เมืองกระบี่ ปีกุน ถือตราหมู

ใกล้เคียง

อาณาจักรอยุธยา อาณาจักรรัตนโกสินทร์ (สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์) อาณาจักรล้านนา อาณาจักรสุโขทัย อาณาจักรล้านช้าง อาณาจักรธนบุรี อาณาจักรโคตรบูร อาณาจักรพระนคร อาณาจักรปตานี อาณาจักรแห่งกาลเวลา